Υγεία & Πρόληψη:: Άσκηση

 Άσκηση

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ Η ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΟ ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΕΙΝΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΜΕΣΟ

Είναι πλέον γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η άσκηση έχει ευεργετική επίδραση:  

στην λειτουργική ικανότητα του οργανισμού, 

στην καρδιαγγειακή λειτουργία, 

στην ψυχική διάθεση, 

στο σωματικό βάρος, ενώ 

προκαλεί ευεξία στον ασκούμενο.

Η ευεξία είναι η δυναμική ικανότητα με την οποία το άτομο αντιμετωπίζει καθημερινά τις δραστηριότητες του, χωρίς να αισθάνεται αμέσως κόπωση, ενώ ενδυναμώνετε ο οργανισμός για να αντιμετωπίζει το stress, το φόρτο εργασίας και όλα αυτά γίνονται με περιορισμό της αυξήσεως της αρτηριακής πιέσεως. Το αίσθημα της αντοχής προέρχεται από την καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος με συνέπεια την καλύτερη αιμάτωση των ιστών και των οργάνων, αφού μεταφέρεται περισσότερο οξυγόνο.

Η άσκηση τόσο στο έδαφος όσο και στο νερό, δεν είναι μόνο απαραίτητη για τα υγιή άτομα αλλά και για τους πάσχοντες, διότι βελτιώνει το υγιές σώμα, βοηθάει και θεραπεύει ένα σώμα που πάσχει και ενισχύει σημαντικά την ψυχική διάθεση του ατόμου που συμπάσχει με το σώμα

Τα οφέλη της άσκησης αλλά και η σωματική άσκηση είναι σήμερα αντικείμενο μελέτης και έρευνας ξεχωριστού κλάδου της Ιατρικής, της Αθλητιατρικής και παραϊατρικών ειδικοτήτων, ώστε με επιστημονικά δεδομένα να δημιουργούνται προγράμματα ασκησιολογίας, τόσο για την ανταγωνιστική άσκηση ή τον ανταγωνιστικό αθλητισμό – πρωταθλητισμό - όσο και για την ψυχαγωγική ή θεραπευτική άσκηση ή τον ψυχαγωγικό αθλητισμό.

Σήμερα, η άσκηση είναι συνυφασμένη από την αρχαιότητα με τον αθλητισμό, ο οποίος περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό αθλημάτων που γίνονται στο έδαφος και στο νερό, τα οποία διακρίνουμε σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα. Τα αθλήματα ταξινομούνται ως αγωνιστικά, με σκληρή και προγραμματισμένη άσκηση, για πρωταθλητισμό και ως ψυχαγωγικά, με χαλαρή άσκηση, για ευχαρίστηση, διασκέδαση χωρίς στοιχεία ανταγωνισμού. 

H σωματική άσκηση με βάση επιστημονικά δεδομένα διακρίνεται σε δυο κατηγορίες:

 1) την ισοτονική και 2) την ισομετρική

Η ισοτονική άσκηση είναι αερόβια, κατά την οποία κινούνται όλοι οι μυς του σώματος, προσλαμβάνεται περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες που μεταφέρεται σε όλους τους ιστούς. Έτσι βελτιώνεται η καρδιακή λειτουργία και αυξάνεται η αντοχή του ατόμου. Τέτοιες ασκήσεις έχουμε σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα όπως βάδισμα, ποδήλατο, τρέξιμο, κολύμπι, ενώ στα ομαδικά αθλήματα καλλιεργείται επιπλέον η άμιλλα και η κοινωνικότητα του ατόμου όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις.

Η ισομετρική άσκηση είναι αναερόβια, δηλαδή είναι στατική άσκηση και δεν προσλαμβάνεται περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες. Τέτοια άσκηση είναι η άρση βαρών, τα ελατήρια και άλλες. Η ισομετρική άσκηση ενισχύει και δυναμώνει τις αρθρώσεις και τους μεγάλους κυρίως μυς του σώματος. Σε τέτοιες ασκήσεις δύσκολα γίνεται ο εμπλουτισμός του αίματος σε οξυγόνο, ενώ από την προσπάθεια έχουμε αύξηση της αρτηριακής πιέσεως και επομένως απαιτείται προσοχή. Η ισοτονική άσκηση χρειάζεται πριν την άσκηση προθέρμανση και μετά το τέλος της άσκησης χρειάζεται η φάση της επανόδου στην ηρεμία.

Η άσκηση αφορά όλους τους ανθρώπους, ενώ η ιατρική έχει πλέον αποδείξει ότι αποτελεί θεραπευτικό μέσο με μακροχρόνια αποτέλεσμα. Επομένως αφού δρα σαν φάρμακο, πρέπει να βρίσκεται κάτω από ιατρικό έλεγχο, γιατί χρειάζεται προγραμματισμός, το είδος της ασκήσεως, η ένταση και η χρονική διάρκεια, διότι παρουσιάζονται παρενέργειες και ακόμα θάνατος όταν υπερβαίνουμε το μέτρο.

Tα τελευταία 30 χρόνια όλο και περισσότερα άτομα άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας, επιδιώκουν να συμμετέχουν στον αθλητισμό, είτε αυτός είναι ψυχαγωγικός είτε ανταγωνιστικός, δηλαδή από το παιχνίδι της παιδικής ηλικίας, μέχρι την αθλητική άμιλλα των νέων σε ομαδικά και ατομικά αθλήματα, και μέχρι την διατήρηση της φυσιολογικής κατάστασης των ενήλικων.

Είναι γνωστό ότι η άσκηση μέσα στο νερό (θάλασσα – πισίνα) απευθύνεται σε όλους, είναι πιο ελκυστική, ακόμη και σε αυτούς που είναι τελείως αδιάφοροι στο να ασκηθούν. Το νερό είναι το πολυτιμότερο στοιχείο για την ζωή, δεν αποτελεί μόνο το 70% του ανθρώπινου σώματος, είναι ακόμη απαραίτητο για όλες τις βιολογικές λειτουργίες του οργανισμού, ενώ είναι βασικό στοιχείο και μέσο για την ατομική μας καθαριότητα

Τέλος, η θάλασσα και το νερό στην πισίνα είναι μέσο ψυχαγωγίας χαλάρωσης και θεραπείας. Η άσκηση μέσα στο νερό απευθύνεται ακόμη και σε ειδικές ομάδες ατόμων όπως είναι τα άτομα με καρδιοαγγειακές παθήσεις, ενώ αποτελεί εναλλακτική μορφή άθλησης σε ασθενής με οστεοαρθρίτιδα , πόνους στη μέση, με παχυσαρκία κ.α

Κάθε άσκηση γενικά τόσο στο έδαφος όσο και στο νερό, χρειάζεται προγραμματισμό με κριτήρια δομημένα με βάση το ιστορικό του ατόμου ή του αρρώστου Επομένως είναι φυσικό κάθε άνθρωπος να χαίρεται το καλοκαίρι στη θάλασσα και τις πανέμορφες ακρογιαλιές της στεριανής και νησιωτικής Ελλάδας, αφού πρώτα θα έχει συμβουλευτεί το προσωπικό του γιατρό, όχι μόνο όταν έχει κάποιο πρόβλημα αλλά γενικότερα στα πλαίσια μιας προληπτικής εξέτασης που κρίνεται επιβεβλημένη για το κάθε άτομο. 

Πιστεύω ότι η άσκηση στο νερό έχει ορισμένα πλεονεκτήματα γιατί δεν έχουμε τις παρενέργειες που έχουμε με την άσκηση στο έδαφος, όπως πόνους, ίδρωμα, έξαψη και αίσθημα κόπωσης. Αντίθετα μετά την άσκηση στο νερό, αισθάνεσαι ήρεμος, χαλαρός, ανανεωμένος, γεμάτος ενέργεια.

Η άσκηση μέσα στην θάλασσα δεν είναι ελεγχόμενη από τους άλλους, δεν σε βλέπουν τι κάνεις, νοιώθεις περισσότερο αυτοπεποίθηση και δεν έχεις το αίσθημα της αποτυχίας και της απόρριψης 

Ακόμη η άσκηση στο νερό πλεονεκτεί διότι υπάρχει η άνωση επομένως όταν βυθίζεται το σώμα είναι κατά 90% πιο ελαφρύ, άρα έχουμε χαλάρωση στις αρθρώσεις και κάθε σωματική δραστηριότητα γίνεται χωρίς επιβάρυνση και σωματική προσπάθεια. Το κολύμπι είναι προσιτό σε όλους μικρούς και μεγάλους και διακρίνεται σε ψυχαγωγικό και αγωνιστικό που χρειάζεται ειδική προετοιμασία, όπου στην κατηγόρια αυτή ανήκει και ο πρωταθλητισμός. 

Τέλος το νερό προσφέρεται για άσκηση για όλα τα άτομα που καθόλου δεν έχουν ασκηθεί και αφού λόγω της ηλικίας διάφορες αλλαγές του στο σώμα τους δεν τους βοηθούνε να κάνουν άσκηση, ενώ τα άτομα μεγάλης ηλικίας μπορούν να κινηθούν χωρίς φόβο τραυματισμών των μυών και των αρθρώσεων 

Μελέτες της αθλητιατρικής αναφέρονται στα οφέλη, μετά από επιστημονικά ελεγχόμενη άσκηση, που γίνεται μέσα στο νερό. Μετά από τον προληπτικό ιατρικό έλεγχο, πριν την έναρξη της ασκήσεως, τα οφέλη από την καθημερινή άσκηση στο νερό είναι τα παρακάτω:

Βελτιώνεται η σωματική μας κατασκευή 

Έχει αγχολυτική επίδραση στον οργανισμό μας και βελτιώνεται η ψυχική μας διάθεση 

Δημιουργεί ενεργητικότητα, ζωντάνια και προκαλεί ηρεμία 

Έχουμε καλύτερο ύπνο 

Προκαλεί μικρή απώλεια του σωματικού βάρους 

Μεγαλύτερη αντοχή στις ασθένειες και τους τραυματισμούς 

Βελτίωση της λειτουργίας του καρδιαγγειακού συστήματος , όπως αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος μείωση του καρδιακού ρυθμού και της πίεσης 

Μειώνει τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα

Αυξάνει το μέγεθος των αρτηριών

Σήμερα η αθλητιατρική έχει μελετήσει τους τρόπους εκείνους με τους οποίους η συστηματική άσκηση έχει θετικά αποτελέσματα στον ανθρώπινο οργανισμό και κατέληξαν ότι δεν χρησιμοποιείται μόνο ως προληπτικό μέσο αλλά ότι έχει και θεραπευτική δράση σε πολλές χρονιές παθήσεις όπως σε μεταβολικά νοσήματα (διαβήτης), καρδιοαγγειακά .

Είναι πλέον γνωστό, ότι η άσκηση τόσο στο έδαφος όσο και στο νερό, μετά από συστηματική και τακτικά επαναλαμβανόμενη άσκηση, έχει ευεργετικά αποτελέσματα στα διάφορα συστήματα του οργανισμού, ενώ μειώνει σε σημαντικό βαθμό τα επίπεδα διάφορων δεικτών που έχουν βρεθεί ότι προάγουν την αρτηριοσκλήρυνση. Τα πάντα στην άσκηση γίνονται με μέτρο γιατί υπάρχουν οφέλη και γι αυτό χρειάζεται προγραμματισμένα διαστήματα ανάπαυσης και ηρεμίας . 

Γίνεται πλέον κατανοητό, ότι η αθλητική δραστηριότητα και η προγραμματισμένη άσκηση των ανθρώπων κάθε ηλικίας πρέπει να μπει συνειδητά στις συνήθειες της καθημερινότητας

Από την νεαρά ηλικία πρέπει η άσκηση να έχει καθημερινό προγραμματισμό και να μπει στους βασικούς άξονες της προαγωγής υγείας. Δυστυχώς η γεμάτη άγχος διαβίωση των ανθρώπων, δύσκολα μπορεί να καταπολεμήσει το άγχος, με την δύναμη της θέλησης και γι αυτό χρειάζεται ενημέρωση, πρόληψη και προγραμματισμός .

Επομένως χρειάζεται θέληση, προγραμματισμός και πρέπει να γνωρίζουμε ότι η άσκηση δεν μόνο για ορισμένους. Οι δικαιολογίες που ακούμε συνήθως είναι θελημένη άρνηση δηλ. κουράζομαι, δεν προλαβαίνω έχω πολύ δουλειά, δεν είμαι αθλητικός τύπος, είμαι μεγάλος σε ηλικία κ.α. ενώ δεν θέλουν να καταλάβουν τις σοβαρές επιπτώσεις από την καθιστική ζωή 

Τέλος πρέπει να κάνουμε αυτοκριτική, αυτοπροστασία, πρόληψη μέσα στα πλαίσια της ατομικής μας ΥΓΙΕΙΝΗΣ που είναι ένα σύνολο γνώσεων και ενεργειών που πρέπει να γνωρίζουμε και να εφαρμόζουμε. 

Ας πάρουμε όλοι από την άσκηση τα οφέλη, χωρίς ιδιαίτερο κόπο, μόνο με την θέληση και την μικρή ή μεγάλη σωματική προσπάθεια, χαρίζοντας στον ίδιο μας τον εαυτό ευεξία, υγεία και καλή ποιότητα ζωής 

Συγγραφέας: Δρ. Θ. Ι. Μπαβέας